Fritz Perls là một nhà tâm lý học đã phát triển phương pháp trị liệu Gestalt, tập trung vào trải nghiệm hiện tại và trách nhiệm cá nhân. Bài viết này khám phá cuộc đời, triết lý và các kỹ thuật của ông có thể áp dụng để đạt được tự do tinh thần.
Fritz Perls là người có thể chữa lành những gì mà các nhà trị liệu không thể. Sau khi hiểu được những lời dạy của ông, việc bị mắc kẹt về mặt tâm lý, căng thẳng hay lo lắng là điều không thể. Dưới đây là câu chuyện về ông và phương pháp 4 bước để mở khóa tự do tinh thần:
Sinh năm 1893 tại Berlin, Fritz Perls sống dưới những kỳ vọng nặng nề của cha mẹ. Cha ông gọi ông là “kẻ vô dụng”. Tuy nhiên, cuộc đấu tranh ban đầu này sau đó đã thúc đẩy những ý tưởng cách mạng của ông về sự chấp nhận bản thân và tính xác thực. Chấn thương đó đã định hình toàn bộ triết lý của ông.
Sau khi nhận bằng y khoa vào năm 1926, Perls được đào tạo dưới sự hướng dẫn của những nhân vật lớn trong lĩnh vực phân tâm học. Nhưng ông dần cảm thấy thất vọng với phương pháp cứng nhắc của Freud. Ông nhìn nhận bệnh nhân như những con người toàn diện, không chỉ là những vấn đề biết đi cần được phân tích. Quan điểm cấp tiến này sẽ thay đổi liệu pháp tâm lý mãi mãi.
Năm 1933: Hitler lên nắm quyền. Là một trí thức Do Thái, Perls phải đối mặt với một lựa chọn đau đớn:
- Ở lại và đối mặt với cái chết
- Chạy trốn và mất tất cả
Ông đã trốn sang Nam Phi cùng với vợ Laura, chỉ mang theo ý tưởng và quyết tâm của mình.
Trong cuộc sống lưu vong, Perls đã có một phát hiện gây sốc: Hầu hết các liệu pháp tâm lý đều đang điều trị các triệu chứng, chứ không phải con người. Ông đã phát triển một phương pháp tiếp cận cách mạng gọi là Liệu pháp Gestalt (Gestalt Therapy) tập trung vào:
- Trách nhiệm cá nhân
- Biểu đạt bản thân một cách xác thực
- Nhận thức về khoảnh khắc hiện tại
Cốt lõi của phương pháp của ông rất đơn giản nhưng sâu sắc: “Hãy mất đi tâm trí của bạn và đến với các giác quan của bạn.” Ông dạy rằng suy nghĩ quá nhiều cản trở sự phát triển. Sự thay đổi thực sự xảy ra thông qua việc trải nghiệm cuộc sống trực tiếp, không chỉ nói về nó.
Năm 1946, Perls chuyển đến thành phố New York. Ông thành lập Viện Gestalt đầu tiên, giảng dạy một ý tưởng mới mẻ: Bạn không cần phải hiểu tại sao bạn đang phải đấu tranh để chữa lành. Bạn cần phải trải nghiệm đầy đủ nơi bạn đang ở ngay bây giờ.
Công cụ mạnh mẽ nhất của ông là kỹ thuật “chiếc ghế trống”:
Bệnh nhân sẽ nói chuyện với một chiếc ghế trống, tưởng tượng có ai đó đang ngồi đó. Phương pháp đơn giản này tiết lộ các mô hình sâu sắc và dẫn đến những hiểu biết đột phá. Các nhà trị liệu hiện đại vẫn sử dụng nó cho đến ngày nay.
“Lời cầu nguyện Gestalt” nổi tiếng của Perls nắm bắt triết lý của ông:
- “Tôi làm việc của tôi và bạn làm việc của bạn.
- Tôi không ở trong thế giới này để sống theo kỳ vọng của bạn,
- Và bạn không ở trong thế giới này để sống theo kỳ vọng của tôi.”
Đây là một tuyên bố cách mạng về cuộc sống xác thực.
Tại Viện Esalen ở California, Perls đã tổ chức những buổi hội thảo huyền thoại. Ông sẽ làm việc với một người trong khi hàng trăm người khác theo dõi, thể hiện những cuộc đấu tranh phổ quát của chúng ta. Các video về những buổi này vẫn được các nhà trị liệu trên toàn thế giới nghiên cứu. Dưới đây là Joseph Zinker nói về một cuộc gặp gỡ với Fritz Perls:
Tác động của ông tiếp tục cho đến ngày nay thông qua các phương pháp tiếp cận hiện đại như:
- Liệu pháp chánh niệm (Mindfulness therapy)
- Điều trị chấn thương tập trung vào hiện tại (Present-centered trauma treatment)
- Liệu pháp trải nghiệm (Experiential therapy)
- Liệu pháp tâm lý tập trung vào cơ thể (Body-centered psychotherapy)
- Liệu pháp thể chất (Somatic therapy)
Dưới đây là 4 bài học mạnh mẽ từ Perls mà bạn có thể áp dụng ngay hôm nay:
- Ngừng giải thích và bắt đầu trải nghiệm
Sống trong đầu khiến bạn bị mắc kẹt. Hãy nhận biết khi bạn đang suy nghĩ quá nhiều và chuyển sự chú ý đến cảm giác cơ thể của bạn. Sự khôn ngoan của bạn nằm trong trải nghiệm trực tiếp, không phải trong việc phân tích vô tận. - Thực hành kỹ thuật “bây giờ”:
Mỗi giờ, hãy tự hỏi bản thân:- Tôi đang cảm thấy gì ngay bây giờ?
- Tôi đang tránh né điều gì ngay bây giờ?
- Tôi muốn gì ngay bây giờ?
- Chuyển “nên” thành “muốn”:
Thay “Tôi nên tập thể dục” bằng “Tôi có muốn tập thể dục không?”
Thay “Tôi nên gọi cho họ” bằng “Tôi có muốn gọi cho họ không?”
Điều này chuyển bạn từ áp lực bên ngoài sang động lực bên trong. Hãy xem nó thay đổi mọi thứ như thế nào. - Sử dụng chiếc ghế trống:
Khi đang gặp khó khăn với một mối quan hệ hoặc quyết định:- Đặt một chiếc ghế trống
- Nói chuyện với nó như thể người/vấn đề đó đang ở đó
- Đổi chỗ và trả lời
- Chú ý đến những hiểu biết sâu sắc xuất hiện
